ستارگانی که هرگز دستشان به توپ طلا نرسید!

به گزارش میدان، امشب از ساعت 23 به وقت استاندارد ایران، مراسم اهدای جایزه بهترین فوتبالیست جهان در سال 2021 برگزار می‌شود که طبق شنیده‌ها، لیونل مسی که سرانجام با پیراهن تیم ملی آرژانتین نیز یک جام معتبر بین المللی را بالای سر برد، قرار است برای هفتمین مرتبه، توپ طلایی فیفا را به ویترین افتخارات پر شمارش اضافه کند و اگر چنین اتفاقی رخ دهد، این بار هم دست رابرت لواندوفسکی از رسیدن به این افتخار کوتاه خواهد ماند. ستاره‌ای که با بایرن مونیخ تمامی افتخارات ممکن را درو کرده و شاید از بختِ بدش، تیم ملی لهستان آنقدرها خوب نیست که تا نزدیکی یک افتخار بین المللی هم برسد و لوا نیز همچون 25 بازیکن دیگر در طول تاریخ، نامش را در میان برندگان این جایزه حک کند. البته میانِ نام‌هایی که کاندیدای کسب این افتخار بودند، همچون بنزما، جورجینیو نیز یکی از گزینه‌های احتمالی بود که در سال جاری، هم با تیم ملی ایتالیا به قهرمانی در جام ملت‌های اروپا رسید و هم با چلسی بر بام فوتبال باشگاهی اروپا ایستاد!

شاید برایتان جالب باشد که بدانید تا پیش از اعلام رسمیِ نامِ برنده در مراسم رسمی، تنها دو نفر از نامِ برنده این جایزه خبر دارند. پاسکال فرِ، سردبیر فرانس فوتبال و دستیار ارشدش. و البته دلیلِ آگاهی دستیار ارشدِ پاسکال نیز این است که در صورت وقوع یک حادثه غیر منتظره برای آقای سردبیر، یک نفر باشد که نام برنده توپ طلا را به گوش مسئولان برگزار کننده مراسم برساند. سایر اعلام اسامی تا پیش از برگزاری رسمی مراسم، گمانه زنی‌هایی بیش نیستند. طبق گفته پاسکال فرِ، حدود یک هفته قبل، مصاحبه‌ای با برنده توپ طلای 2021 انجام و عکس‌های خبری نیز گرفته شده است؛ اما به صورتی کاملاً محرمانه!

اما همواره در طول تاریخ، بحث بر سر عادلانه انتخاب کردن بهترین بازیکن جهان در سال‌های مختلف، داغِ داغ بوده است و بسیاری صنعتی شدن فوتبال و گردش هنگفت مالی در این رشته ورزشی را بهانه‌ای برای ردِ اهمیت این جایزه می‌دانند. جایزه‌ای که از سال 1956 تاکنون، هر سال به بهترین بازیکن فوتبال در جهان از جانب نشریه معتبر فرانس فوتبال اهدا شده است و اسطوره‌های بسیاری، علیرغم شایستگی‌های فراوان‌شان، موفق به کسب این جایزه نشده‌اند. چنین انتقاداتی از سال 2008 به بعد بر سر زبان‌ها افتاد و هنگامی که در سال 2018، برای اولین بار پس از 10 سال، این جایزه به بازیکنی غیر از کریستیانو رونالدو و لیونل مسی رسید، انتقادات اوج گرفت. پاسکال فرِ در این رابطه می‌گوید: "شاید دلیلِ سلطه مسی و رونالدو بر توپ طلا، این باشد که رای گیری انتخاب بهترین بازیکن جهان در ماه‌های سپتامبر و اکتبر به انجام می‌رسد و این دو نفر، کسانی هستند که بیشترین گل‌‎ها را در آن دو ماه به ثمر رسانده‌اند!"

طبق گفته آقای سردبیر، کریستیانو رونالدو تنها یک هدف دارد و آن است که همزمان با خداحافظی‌اش از فوتبال، تعداد توپ طلای بیشتری نسبت به لئو داشته باشد! بنابراین جای خوشحالی دارد که کریستیانو را حداقل تا 3 سال آینده نیز در مستطیل سبز خواهیم دید! علیرغم انتقادات به نحوه برگزاری این مراسم، اگر اهدای جایزه به مودریچ در سال 2018 نبود، بدون شک جایزه به کریستیانو رونالدو می‌رسید و شاید یک سال زودتر از زمانِ موعود، از دیدنِ این فوق ستاره در زمین فوتبال محروم می‌شدیم.

به همین بهانه، مروری داریم بر لیست بزرگترین بازیکنان تاریخ فوتبال جهان که علیرغم شایستگی‌ها، هرگز دستشان به توپ طلا نرسید:

1- پله و مارادونا

شاید از بدشانسیِ فیفا بوده که تا سال 1995، جایزه بهترین فوتبالیست جهان صرفاً به بازیکنان اروپایی تبار اهدا می‌شده و به همین ترتیب، دو تن از بهترین‌های تاریخ، نامشان در بین بهترین بازیکنان جهان به چشم نمی‌خورد! البته اگر بهترین بودن را صرفاً با کسب جایزه‌های پر حرف و حدیث بسنجیم! در نتیجه، در همین ابتدا می‌توان نظریه "توپ طلا به بهترین بازیکن جهان اهدا می‌شود" را رد کرد. شما هم این ترکیب کلمات را شنیده‌اید که می‌گوید: "Maradona Good, Pele Better, George Best" ... "مارادونا خوبه، پله بهتره، اما جرج بهترینه"، حتی به عنوان یک کتاب در سال 2015 هم چاپ شده و به نظر می‌رسد اگر فرضیه طرفدار منچستر یونایتد بودنِ نویسنده را رد کنیم، کسب جایزه توپ طلا توسط جرج بست از میان این سه نفر، تنها دلیل انتخابِ این عنوان کتاب است.

2- پائولو مالدینی

25 سال پر افتخار در آث میلان را، شاید لایق ترین فرد از خاندان مالدینی رقم زده باشد. چهره‌ای که یکی از نمادهای روسونری است و همواره نامش در کنار قرمز و سیاه‌های شمال ایتالیا به گوش می‌رسد. او که هفت مرتبه فاتح اسکودتو شده و پنج بار کاپ لیگ قهرمانان فوتبال اروپا را بالای سر برده است، به تنهایی افتخارات اروپایی‌اش از تیم‌هایی همچون منچستر یونایتد و بارسلونا نیز بیشتر است اما عدم کسب توپ طلا، شاید بزرگترین حسرت دوران ورزشی او باشد. آرزویی که هیچوقت به واقعیت تبدیل نشد.

3- تیری آنری

بهترین گلزنِ تاریخِ توپچی‌های لندن، افتخاری در دنیای فوتبال باقی نگذاشته که دستش به آن نرسیده باشد؛ به جز توپ طلا! رسیدن به جام جهانی و جام ملت‌های اروپا با فرانسه، دو قهرمانی در لالیگا و یک لیگ قهرمانان اروپا با پیراهن بارسلونا، دو لیگ برتر و سه جام حذفی با پیراهن آرسنال، گوشه‌ای از افتخارات پر شمار تیری آنری هستند. اما او تنها در سال‌های 2003 و 2006 در بین نامزدهای کسب توپ طلا قرار گرفت که نهایتاً ایستادن در جایگاه دوم و سوم، به ترتیب در آن سال‌ها سهمِ آنری شد.

4- ژاوی

سه مرتبه متوالی، ایستادن در "رده سوم" کاندیداهای کسب توپ طلا بین سال‌های 2008 تا 2010، سال‌هایی که اسپانیا افتخارِ کسب نکرده‌ای در جهان فوتبال باقی نگذاشته بود، سهمِ ژاوی هرناندز شد. نقش اول تیکی تاکای بارسلونا تحت هدایت گواردیولا و معمار ارشد موفقیت‌های تاکتیکی لاروخا، علیرغم درو کردن جوایز انفرادیِ پر شمار در پایان تورنمنت‌های معتبر، هرگز توپ طلایی را بالای سر نبرد و از دیگر بازیکنانی است که قربانی سلطه کریستیانو رونالدو و لیونل مسی بر این مراسم شد.

5- فرانس پوشکاش

اگرچه امروزه نام پوشکاش در کنار اهدای یاد بود به زننده بهترین گل سال جهان می‌آید؛ اما هرگز نمی‌توان از این موضوع چشم پوشی کرد که جای خالیِ توپ طلا در ویترین افتخارات بهترین بازیکن تاریخ مجارستان و یکی از بهترین‌های تاریخ رئال مادرید خالی است. او در سال 1960، همزمان با قهرمانی اتحاد جماهیر شوروی در اولین دوره از جام ملت‌های اروپا، در رقابت برای کسب این جایزه، عرصه را به لوئیس سوارز اسپانیایی واگذار کرد و در رده دوم ایستاد.

یاشین یک استثنا بود...

در تاریخ 65 ساله توپ طلا، فقط و فقط یک بازیکن از روی خط دروازه این جایزه را تصاحب کرد: لو یاشین، اسطوره بی‌بدیل دروازه‌بانی در دنیای فوتبال. مرد سر تا پا سیاه پوشی که گویی همچون "عنکبوتِ سیاه"، روی خط دروازه اتحاد جماهیر شوروی می‌ایستاد و اجازه گذشتن توپ از خط دروازه‌اش را نمی‌داد. دورازه‌بان های بسیاری در تاریخ فوتبال هستند که چه در عرصه باشگاهی و چه در عرصه ملی، به تمامی افتخارات ممکن رسیدند اما نامشان هرگز در بین کاندیداهای کسب این جایزه نیز به چشم نیامد؛ مردانی همچون ایکر کاسیاس، جیانلوئیجی بوفون، اولیور کان و حتی دینو تزوف که آخرین سنگر برای فرو نریختن کاخ آمال یک ملت بودند. اما در قوانین فیفا، قانونی نانوشته وجود دارد که "برای کسب توپ طلا، هرگز نباید روی خط دروازه بایستید." و یاشین یک استثنا بود. یک اعجوبه، یک اسطوره و شاید نگهبانِ قفسِ توری در اشتباه ترین کشورِ تاریخ!

صد البته بازیکنان دیگری نیز می‌توانستند در این لیست جای بگیرند. بازیکنانی همچون دنیس برگکمپ، فرانکو باره‌زی، رائول گونزالس، فرانک ریبری، آندرس اینیستا، فرانک ریکارد، اریک کانتونا، یورگن کلینزمن، بابی مور و شاید از همه پر رنگ‌تر، دیوید بکام...