ورزشگاه‌ها برای خبرنگاران فیلتر شدند؛ لطفا فیلم نگیرید!

به گزارش میدان، اخیراً اخباری منتشر شد مبنی بر اینکه در جلسه‌ای با عنوان هم‌اندیشی و آسیب‌شناسی پیرامون هفتهٔ پنجم لیگ برتر، به مقاماات پیشنهاد یا تصمیماتی داده ارائه شده که از انتشار ویدیو یا فیلم‌برداری از داخل ورزشگاه‌ها توسط خبرنگاران، عکاسان یا تماشاگران جلوگیری شود؛ مدتی قبل نیز مجلس بحث واگذاری و پرداخت حق‌پخش را به شکل جدی مطرح شد. اگر این دو جریان را کنار هم بگذاریم، مساله‌ای مشخص پدید می‌آید: تلاش برای «کنترل محتوا» در جهت حفظ و محافظت از درآمد حق‌پخش که درعینِ حال پیامدهای رسانه‌ای، حقوقی و نظارتی جدی دارد.

طبق مصوبات این نشست:

• با خبرنگاران و عکاسانی که در ورزشگاه با گوشی یا دوربین های عکاسی اقدام به فیلمبرداری می کنند، تذکر جدی داده شود تا در صورت تکرار از حضور در ورزشگاه و مسابقات لیگ محروم شوند.
• مقرر شد خروجی رسانه ها کنترل شود تا هر رسانه ای فیلمی از داخل ورزشگاه یا حتی فیلم ارسالی تماشاگران را منتشر کند ضمن تذکر کتبی و جدی به آنها اعلام شود در صورت تکرار از حضور نمایندگانشان درورزشگاه جلوگیری خواهد شد.

معنای این مصوبه چیست؟

ممنوعیت تصویربرداری در ورزشگاه عملاً یعنی: محدود کردن تولید محتوای مستقل از مسابقات (فیلم تماشاگران، کلیپ‌های کوتاه، کلیپ خبرنگاران آزاد). این محدودیت ممکن است به شیوه‌های اجرایی مثل تذکر، محرومیت ورود فرد، ضبط دستگاه، یا مسدود کردن انتشار اینترنتی اعمال شود. 

در نگاه اول این موضوع کاملا به سود باشگاه‌ها است، زیرا با انتقال حق پخش به آن‌ها، امکان کنترل توزیع محتوا و درآمدزایی برای آنان فراهم می‌شود. همچنین توجه‌ها تنها برای روی بازی‌ها متمرکز می‌شود و شرایط ورزشگاه فشاری بر دوش مسئولان نمی‌شود!

در سوی دیگر، خبرنگاران آزاد و هواداران نیز با مشکلاتی در گزارش دهی و مسئله شفافیت در رقابت‎‌ها مواجه می‌شوند. با محدود شدن مدارک تصویری، گزارش خطاها و مشکلاتی مثل حوادث فنی ورزشگاه‌‌ها دشوارتر می‌شود. نمونه‌های اخیر از مشکلات ایمنی و شرایط نامناسب ورزشگاه‌ها این نگرانی را تقویت می‌کند.

این ممنوعیت نه تنها از خارج از کنترل و پر هزینه است بلکه مانع مسیر اطلاع‌رسانی و نظارت است. وقتی خبرنگاران و تماشاگران از ضبط و انتشار تصاویر ورزشگاه و اتفاقات پیرامون آن  منع شوند، شواهد میدانی کاهش می‌یابد؛ نمونه‌هایی از افتادن قطعات سقف یا مشکلات آماده‌سازی چمن قبلاً ثبت شده‌اند و نشان می‌دهد که شفافیت تصویری می‌تواند موتور اصلاح باشد. 

پرداخت حق پخش به باشگاه‌ها گامی مثبت در تقویت منابع مالی ورزش فوتبال است، اما تصویربرداری از ورزشگاه، در جهت بهبود آن، چه نیازی به حق پخش دارد؟ 

اگر سیاست‌گذار بخواهد درآمد حق‌پخش را به باشگاه‌ها اعطا کند ولی همزمان جلوی همهٔ تولیدکنندگان کوچک را بگیرد، عملاً فضا را به نفع خریداران بزرگ تنگ می‌کند و رقیب کوچک را حذف می‌نماید. درآینده نیز فقط پنهان‌کاری را افزایش می‌دهند و انتقادات به زیرساخت‌ها را از بین می‌برند.